ซึ่งถ้าเราเข้าใจไว้บ้าง เราก็จะพอทราบสาเหตุของปัญหาในการใช้งาน และคุยกับช่างที่ทำการตั้งศูนย์ได้รู้เรื่องขึ้น
คือคุยภาษาเดียวกับช่างนั่นเอง ซึ่งอาจเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เราดูเป็นผู้มีความรู้เรื่องรถ และจะโดนช่างหลอกฟันค่าซ่อมได้ยากขึ้น
เริ่มเลยครับ
อันดับแรก ทำความรู้จัก มุม Caster
คำว่า Caster ตามพจนานุกรม แปลว่า ลูกกลิ้งที่ติดไว้กับขาโต๊ะ หรือเตียง เพื่อให้เลื่อนไปมาได้ง่าย
แต่สำหรับเรื่องของศูนย์ล้อรถแล้วนั้น มุม Caster 0 จะหมายถึง มุมของจุดยึดด้านบนและด้านล่างของล้อ (เช่นแกนโช๊ค) ซึ่งจะทำมุมฉากกับพื้นถนนไม่โอนเอียงไปหน้าหรือหลัง คือเมื่อมองจากด้านข้างเข้าหาตัวรถ เส้นที่ลากจากด้านบน ลงถึงด้านล่าง นั้นเรียกว่า Caster
อธิบายภาพ : เส้นปะที่ลากผ่านแกนโช๊ค เมื่อมองจากด้านข้างรถนั้น ถ้าตั้งฉากกับพื้นถนน เราจะเรียกว่า Caster 0 (Zero)
หรืออย่างในภาพด้านบน หากจุดยึดมุมล้อตำแหน่งบน เยื้องไปทางด้านหน้าของตัวรถ เราจะเรียกว่า Caster negative หรือแคสเดอร์ เป็นลบ
หากจุดยึดด้านบน อยู่ในตำแหน่งที่เยื้องไปทางด้านหลัง ก็จะเรียกว่า Caster Positive หรือมุมแคสเตอร์เป็นบวก
ซึ่งมองอีกอย่างหนึ่งก็คือ จุดสัมผัสของลูกล้อที่แตะพื้น อยู่ด้านหน้าจุดยึดตัวบน ก็เป็นบวก แต่ถ้าล้อย้อยไปอยู่ด้านหลังของจุดยึด มันก็จะเป็นลบ
ส่วนการจะบวกลบ กี่องศา ก็ขึ้นอยู่กับว่า มุมที่เห็นนั้น อยู่ไกลจากเส้นสมมุติที่เป็น ศูนย์ มากน้อยเพียงใด โดยตีค่าจะเส้นรอบแกนรัศมี 360 องศานะครับ
รูปนี้เป็น Caster +
คุ้นกันดีนะครับ ว่าล้อหน้าของจักรยานส่วนใหญ่ จะมีแคสเตอร์เป็น บวก
ผลของมุมแคสเตอร์ ต่อการควบคุมบังคับรถ :
Caster บวก มีผลต่อความนิ่งของล้อรถ ที่จะเคลื่อนที่ไปข้างหน้าได้อย่างต่อเนื่อง ไม่เลี้ยวซ้ายเลี้ยวขวา เมื่อปล่อยพวงมาลัย
รวมถึงไม่เสียกำลังไปกับการผลักให้เคลื่อนที่ไปด้านหน้า มากนัก
(ข้อนี้ ลองนึกถึงการเข็นรถเข็นผัก หรือรถเข็นอื่นๆ ที่มีล้อเพียงคู่เดียวนะครับ ว่าถ้าเราเข็น โดยที่ล้ออยู่ห่างจากตัวเราเท่าไร เราก็ออกแรงน้อยลงเท่านั้น)
ส่วน แคสเตอร์ที่เป็นลบ ก็จะทำให้ รถซวนเซได้ทันที ที่ปล่อยมือจากพวงมาลัย แต่กลับเหมาะกับรถที่ใช้ในการแข่งขันแบบต่างๆ ซึ่งต้องการความรวดเร็วในการบังคับเลี้ยวแบบทันทีทันใด เช่นในรถโกคาร์ท รถแข่งฟอร์มูล่าวัน หรือรถที่ต้องวิ่งในทางคดเคี้ยวเลี้ยวทางแคบๆเป็นต้น
รถแข่งสูตร 1 แทบไม่มีมุม caster เพราะใช้จุดยึดที่ยื่นมาจากด้านข้างตัวถัง ไม่ใช่มาจากด้านบน
ผู้เขียน
